آخرین مطالب

جامعه ایران در شرایطی به سر می‌برد که به علت مصرف بخش اعظم منابع مادی و طبیعی خود در طول یکصد سال گذشته و نیز عدم شکل‌گیری نهادهای بالغ اجتماعی و‌ سیاسی، و تضعیف گسترده بخش خصوصی در دهه‌های اخیر، برای آن آینده قابل پیش‌بینی‌ای متصور نیست. از سوی دیگر به علت گسست تاریخی که درنتیجه شکاف‌های عمیق ایدئولوژیک دهه‌‌های اخیر در ساختار اجتماعی و سیاسی آن ایجاد شده است، نمی‌تواند با اتکاء به گذشته تاریخی و کهن خود و با پشتوانه تجربه تاریخی مردمانش، گذشته پرفرازونشیب خود را چراغ راه اکنون و آینده خود قرار دهد. ناکارایی نظام تدبیر همراه با ورود جامعه به مرحله بی‌هنجاری (آنومی) که ناشی از همزمانی چند گذار تاریخی بزرگ در جامعه ایران است، در کنار کاهش و تخریب چشمگیر منابع مادی و طبیعی این دیار، ما را در آستانه بحران‌هایی عظیم در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرار داده است که عبور به سلامت از آنها نیازمند رفتارهایی بس خردمندانه از سوی حکومت و جامعه است. فرصت تکرار خطاهای تاریخی هم برای نظام تدبیر و هم برای جامعه ایران از دست رفته است. بنابراین تنها و تنها با شکل‌گیری رفتارهایی خردمندانه و اتخاذ تصمیمات عقلانی از سوی تمامی اطراف بازی سیاسی و اجتماعی در ایران است که می‌توان امیدی به برون‌رفت از بن‌بست‌های کنونی داشت. 

درچنین شرایطی، نیازی فوری احساس می‌شود تا فرزانگان و نخبگان این سرزمین، در یک همگرایی بزرگ به منظور چاره‌اندیشی برای بحران‌های فرارسنده کشور دست به همکاری بزنند. 

طرح «روایت نگاری توسعه ملی» که شامل سلسله نشست‌هایی به عنوان «گفت‌وگوهای توسعه» است با این دغدغه برنامه‌ریزی و آغاز شد. این طرح دو هدف اصلی را دنبال می‌کند. نخست آنکه آن دسته از صاحب‌نظران و اندیشمندان کشور که با تخصص‌های مختلف، در حوزه توسعه، دغدغه‌مند و دارای آثار مکتوب تحلیلی یا فعالیت‌های شاخص هستند در کنار هم به گفت‌وگوی نزدیک و رودررو بپردازند و از این طریق از نظر اندیشگی به یکدیگر نزدیک شوند. و دوم آنکه با تمرین عملی گفت‌وگو در آنها آمادگی‌های ذهنی و روانی برای همکاری عملی در مسائل و بحران‌های ملی ایجاد شود. 

امید آن‌ بوده است که این گفت‌وگوها نخست منجر به کاهش «اختلال ارتباطی» بین صاحب‌نظران شود، سپس گفتارهایی منظم در حوزه توسعه ملی شکل گیرد و سرانجام از این گفت‌وگوها اسنادی تحت عنوان «روایت توسعه» استخراج شود. (بخشی از مقدمه دکتر محسن رنانی در کتاب روایت بایزید مردوخی از توسعه ایران) 

کتاب «روایت بایزید» که در پویش فکری توسعه منتشر شده است، شامل بر کلیتی از دیدگاه‌های بایزید مردوخی دربارۀ مسألۀ توسعه در ایران می‌باشد. توسعه برای مردوخی در تقاطع صنعت و زیست بوم رقم میخورد اگر صنعتگران در بستر سیاستگذاریهای حمایتی حکمرانان – هرچه بیشتر و بیشتر بتوانند دامنۀ فعالیتهای خود را از مراکز اشباع شدۀ صنعتی همچون تهران و تبریز و اصفهان رهنمون کنند به سمت بیشمار استانهای درحاشیه و محروم. کُردبودن مردوخی و تجربۀ زیستۀ او درمقام کُردی میهن دوست صدالبته، منش منطقه محور او را در برنامه ریزی و توسعه، پررنگ کرده است.  

در هر روی تحقق آرمان مردوخی، به تأکید او نیازمند نظام تدبیری در عرصۀ حکمرانی این سرزمین است که فعلاً افرادی بدون شایستگی و کفایت لازم برتخت آن نشسته اند اما در این کتاب، قدمهای اول برای تحقق سامان حکمرانی غیرتمرکزگرا، آماده سازی بستری است تا نظام تدبیری شایستۀ بر روی ریلهای این بستر، حکمرانی عادلانه و مدبرانه را آغازکند: توانمندسازی بازیگران منطقه ای، آینده پژوهی و فراهم آوردن زیرساختارهای آماری لازم جهت آمایش سرزمین، بخشی از راهکارهای مردوخی هستند که در این کتاب به تفصیل بدانها پرداخته شده است؛ امید آنکه به تأکید مردوخی، سیاستوانان – که واژهای کردی است – یعنی آنهایی که با علم و فلسفۀ سیاست سروکار دارند، این نظام تدبیر را سرانجام سامان دهند که اگر آرزوی تحقق این نظام تدبیر را نخواهیم، مقدمات، بسترسازی و تدارکچینی لازم برای تحقق نظام تدبیر در این کتاب شرح داده شده است: پس این گوی و این میدان. 

کتاب «روایت بایزید مردوخی از مسأله توسعه در ایران» را می توانید از اینجا تهیه کنید.