فرهنگ رجایی

گفت‌وگوهای توسعه با دکتر فرهنگ رجایی

فرهنگ رجایی

فرهنگ رجایی در سال ۱۳۳۱ در روستای «خسبیجان» از توابع استان مرکزی (اراک) متولد شده و تحصیلات مدرسه‏ای را در همانجا گذرانده است. او در ادامه برای سپری‌ کردن تحصیلات متوسطه و دبیرستان وارد شهر اراک شده است. فرهنگ رجایی دورۀ آموزشی کارشناسی علوم سیاسی را در دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد را در دانشگاه اوکلاهما و دکترا را در دانشگاه ویرجینیا گذرانده است. او در دهۀ ۱۳۵۰ در دانشگاه تهران با علی قیصری، فخرالدین عظیمی و… همدوره بود و در کلاس اساتیدی چون ابوالفضل قاضی، حمید عنایت و… که همواره از آنها به نیکی یاد می‏کند، تحصیل کرد و در سال‏های ابتدایی دهۀ ۱۳۶۰ و به‌طور مشخص سال ۱۳۶۲، در رشتۀ علوم سیاسی در ایالات متحده آمریکا و در مقطع دکتری فارغالتحصیل شد. او همچنین طی سال‏های ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ در ایران و در دانشگاه‏ها و مراکز پژوهشی مختلف به تدریس و تحقیق اشتغال داشته است و سال ۱۳۷۵ نیز از ایران خارج و در کشور کانادا به زندگی و فعالیت دانشگاهی مشغول بوده است. رجایی تاکنون در ایران در دانشکدۀ روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، تربیت مدرس، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه خوارزمی و پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و در دانشگاه‏های آکسفورد انگلستان، دانشگاه هامبولت آلمان در برلین، دانشگاه ویرجینیا و دانشگاه ایالتی شانی در اوهایو در خارج از ایران به تدریس و تحقیق و پژوهش اشتغال داشته است. او نویسنده‌ای، پژوهشگر ارشد علم سیاست و مترجم ایرانی شناخته شده‌ای است، اگرچه خود او تمایلی ندارد او را «مترجم» بدانند و به جای ترجمه کار خود در بررسی متون خارجی را نوعی برگردان و اجتهاد و وارسی در متون تلقی می‌کند. باری، رجایی در حال حاضر استاد تمام بازنشسته گروه فلسفۀ سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه کارلتون کانادا و برای ده سال رئیس دانشکدۀ انسانیات این دانشگاه بوده است. او در دانشگاه مذکور کرسی استادی «تجدد و تمدن برآمده از آن» را به‌عهده دارد. همچنین، چندین کتاب، اعم از تألیف و ترجمه و نیز مقالات مختلفی به فارسی و انگلیسی در مجلات علمی ایرانی و بین‏المللی از او منتشر شده‌ است که می‌توان آنها را در پنج دسته آثار تألیفی، ترجمه‌ای، گفت‌و‌گویی، مصاحبه‌ای و آنچه دیگران درباره رجایی گفته‌اند شناسایی و معرفی کرد.  

  • فرهنگ رجایی (۱۳۶۸)، «سیاست چیست و چگونه تعریف می شود؟»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره ۱۰.  
  • فرهنگ رجایی (۱۳۶۹)، «سیاست چیست و چگونه تعریف می شود؟»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره ۱۳-۱۴.  
  • فرهنگ رجایی (۱۳۷۳)، معرکۀ جهانبینی ها: در خردورزی سیاسی و هویت ما ایرانیان، تهران: احیاء کتاب. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۷۴)، «میزگرد موانع توسع هیافتگی در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، شماره ۶. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۸۵)، مشکله هویت ایرانیان امروز: ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ، تهران: نی. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۳)، زندگی فضیلت ‏مند در عصر سکولار، ترجمۀ فرهنگ رجایی، تهران: آگاه. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۶ الف)، بازیگری در باغ هویت ایرانی: سرنمونی حافظ، تهران: نشر نی. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۶ ب)، مشکله هویت ایرانیان امروز: ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ ، ویراست جدید، تهران: نی. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۷ الف)، «در تکاپوی عقل جهانداری»، گفت‌و‌گو با نشریه دربند، دوماهنامه فرهنگی- تاریخی دربند، سال دوم، شماره پنجم. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۷ ب)، سخنرانی، «در باغ هویت ایرانی»، تهران: خانه اندیشمندان علوم انسانی. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۷پ)، پدیدۀ جهانی شدن: وضعیت بشری و تمدن اطلاعاتی، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران: آگه. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۸)، اندیشه و اندیشه‏ورزی، تهران: فرهنگ جاوید. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۹ الف)، اندیشه سیاسی در جهان عرب: از پاییز خلافت تا بهار عربی، تهران: مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی. 
  • فرهنگ رجایی (۱۳۹۹ب)، اخلاق/ هنجار و امر سیاسی اندیشه و عمل کنت تامپسون، ترجمه حمیرا مشیرزاده و سیداحمد فاطمینژاد، تهران: دمان. 
  • فرهنگ رجایی (۱۴۰۰الف)، «انسانیت و مدنیت»، گفتار اول کتاب: حضور و امر سیاسی: در هنر انسانورزی، مجله سیاستنامه، شماره ۲۰. 
  • فرهنگ رجایی (۱۴۰۰ب)، «واکاوی زوایای امر سیاسی در گفت‌و‌گو با فرهنگ رجایی»، سیاستنامه، سال ششم، شماره ۲۰. 
  • فرهنگ رجایی (۱۴۰۰پ)، «چرا ایران بعد از دوره صفوی را بازیگر نمیدانم؟: بینشی تاریخی/ اندیشگی»، سخنرانی در فرهنگستان علوم ایران، ۲۲/۹/۱۴۰۰. 
  • فرهنگ رجایی (۱۴۰۰ت)، «همسخنی آرنت و آگوستین»، گفت‌و‌گو با فرهنگ رجایی، مجله آگاهی نو، شماره ۵. 

دبیر علمی: محسن رنانی 

بازخوانی و نگارش روایت: مختار نوری 

سه نشست مجازی مفصل با حضور صاحبنظران در مرداد ماه و شهریور ماه ۱۴۰۱ برای روایت فرهنگ رجایی برگزار شده است. 

پنجمین دور از نشست‌های گفتگوهای توسعه، به نقد و بررسی آثار فرهنگ رجایی اختصاص داشت. این نشست‌ها، با حضور فرهنگ رجایی، قدرت احمدیان، حبیب‌الله فاضلی، محدثه جزایی و مختار نوری چهره اصلی بازخوانی آثار رجایی از پویش فکری توسعه و با دبیری علمی محسن رنانی، در مردادماه و شهریورماه ۱۴۰۱ به صورت مجازی برگزار شد.