گفتوگوهای توسعه با داریوش آشوری
داریوش آشوری روشنفکر ایرانی در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۱۷ در تهران در محله بازار بزرگ نزدیک به «سقاخانه نوروزخان» متولد و کودکی خود را در همین شهر گذرانده است. آشوری از کودکی به مطالعه عادت داشته و در دوران نوجوانی با خواندن نشریات «حزب توده» به آن جریان گرایش پیدا میکند. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مدتی عضو «سازمان جوانان حزب توده» بوده است. در شانزده سالگی از کمونیسم گسست و پس از چندی در سال ۱۳۳۶ به حزب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم) میپیوندد. آشوری از نوجوانی، در دوران مصدق، با افکار چپ و اندیشههای مارکسیست-لنینیست آشنا شده و مسائل را از آن منظر نگاه کرده است. در دوران همکاری با خلیل ملکی نیز همچنان از منظر چپ، مسائل جهان و کشورهای توسعهنیافته را بررسی کرده است. اما او بعدها رفتهرفته دچار دگردیسی فگری شده و از اندیشه چپ وارد نگرشهای فرهنگی و زبانی شده است و از این دریچه به جهان پیرامون مینگرد. آشوری همچنین کار تألیف و ترجمه کتب و مقالات را از همین دوران جوانی آغاز کرده است. او در مؤسسه «انتشارات فرانکلین» بهعنوان ویراستار در دایرهالمعارف فارسی زیر نظر غلامحسین مصاحب کار کرده است. همکاری با بهرام بیضایی از کارگردانان برجسته و جهانی برای ترجمه چند متن نمایشی ژاپنی و چینی که در دو مجموعه نمایش در ژاپن و چین در نیمه نخست دهه چهل خورشیدی منتشر شد از دیگر فعالیتهای آشوری بهشمار میآید. تحصیلات دانشگاهی ایشان در دانشکده حقوق دانشگاه تهران بوده و از میان سه رشته اقتصاد، حقوق و علوم سیاسی، وی در نهایت رشته اقتصاد را برگزید و بهعنوان دانشجوی دکتری این رشته نیز پذیرفته میشود که البته آن را نیمهکاره رها میکند. آشوری چهل سال است که از وطن خویش دور افتاده و اکنون در فرانسه ساکن است و در خارج از ایران نیز مدتی در دانشگاه آکسفورد و در کالج سنت آنتونی به کار آکادمیک مشغول بوده و درس «شرقشناسی» را نیز تدریس کرده است. در ادامه مدتی را نیز در دانشگاه کلمبیا سپری کرده و با احسان یارشاطر در «دایرهالمعارف ایرانیکا» همکاری پژوهشی داشته است. از دیگر تکاپوهای علمی آشوری میتوان به انتشار مجله «ایراننامه» در واشنگتن اشاره داشت. قابل ذکر است او تاکنون در دانشگاههای مختلفی در ایران و جهان چون دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دانشگاه آکسفورد و دانشگاه زبانهای خارجی توکیو تدریس کرده است. بههرترتیب، امروزه جامعه ایرانی داریوش آشوری را در مقام یک نویسنده، روشنفکر، زبانشناس و مترجم برجسته و عمیق میشناسد.
- داریوش آشوری (۱۳۴۷الف)، مجله معارف اسلامی، شماره پنجم.
- داریوش آشوری (۱۳۴۷ب)، «گفتوگو با داریوش آشوری دربارۀ مسائل اجتماعی امروز: انسان و اجتماع»، فردوسی، شماره ۸۵۴.
- داریوش آشوری (۱۳۵۱)، «مصاحبه علیاصغر ضرابی با داریوش آشوری»، در کتاب: مجموعه مصاحبه علیاصغر ضرابی، تهران: بامداد.
- داریوش آشوری (۱۳۵۵)، ایرانشناسی چیست، تهران: آگاه.
- داریوش آشوری (۱۳۵۷)، تعریفها و مفهوم فرهنگ، تهران: مرکز اسناد فرهنگی آسیا.
- داریوش آشوری (۱۳۷۶ الف)، ما و مدرنیت، تهران: صراط.
- داریوش آشوری (۱۳۷۶ ب)، «میراث مدرنیته»، در کتاب: سنت، مدرنیته و پستمدرن: گفتوگو با داریوش آشوری، رضا داوری اردکانی، حسین بشیریه و موسی غنینژاد، تهران: صراط.
- داریوش آشوری (۱۳۸۰)، شعر و اندیشه، تهران: مرکز.
- داریوش آشوری (۱۳۸۱)، عرفان و رندی در شعر حافظ، تهران: مرکز.
- داریوش آشوری (۱۳۸۲)، بازاندیشی زبان فارسی، تهران: مرکز.
- داریوش آشوری (۱۳۸۳)، »مدرنیته را در بشقاب به کسی تعارف نمیکنند»، گفتوگو با داریوش آشوری، روزنامه وقایع اتفاقیه، ۲۹ فروردین.
- داریوش آشوری (۱۳۸۴)، «فرهنگ و زبان: مشکل زبانی ما»، بخارا، شماره ۴۴.
- داریوش آشوری (۱۳۸۷)، زبان باز: پژوهشی دربارۀ زبان و مدرنیت، تهران: مرکز.
- داریوش آشوری (۱۳۸۸)، «گفتمان غربزدگی: طغیان روشنفکری جهانسومی برای بازگشت به «خود»، بخارا، شماره ۷۴.
- داریوش آشوری (۱۳۸۸ب)، «زبان باز»، بخارا، شماره ۷۳-۷۲.
- داریوش آشوری (۱۳۹۰)، «دو پیامآورِ جهان مدرن: ماکیاوللی و تامس مور»، مهرنامه، شماره ۱۱.
- داریوش آشوری (۱۳۹۱)، پرسهها و پرسشها، چاپ سوم، تهران: آگه.
- داریوش آشوری (۱۳۹۴)، «کینتوزی روشنفکری ایرانی»، گفتوگو با داریوش آشوری، اندیشه پویا، شماره ۳۰.
- داریوش آشوری (۱۳۹۵)، «فهم مدرن از حافظ در مشرب هرمنوتیک»، کرگدن، شماره ۲۳.
- داریوش آشوری (۱۳۹۶)، «روشنفکری دست اول، روشنفکری دست دوم»، در کتاب : چند گفتوگو دربارۀ تجدد، به اهتمام سیروس علینژاد، تهران: آگاه.
- داریوش آشوری (۱۳۹۷)، «مسئله زبان ملی»، اندیشه پویا، شماره ۵۳.
- داریوش آشوری (۱۳۹۹)، فرهنگ علوم انسانی، تهران:مرکز.
- داریوش آشوری (۲۰۱۰)، «زبان تجدد»، آرشیوشده در: سایت جستار.
- داریوش آشوری (۲۰۱۵)، ما و مدرنیت:گفتوگو با داریوش آشوری، به کوشش مهدی جامی، آموزشکده آنلاین توانا.
- داریوش آشوری (۲۰۱۶)، «راه تجدد ایرانی از حافظ میگذرد»، گفتوگوی یاسر میردامادی با داریوش آشوری، پاریس.
دبیر علمی: محسن رنانی
بازخوانی و نگارش روایت: مختار نوری
سه نشست مفصل و با حضور صاحبنظران در تیرماه و مرداد ماه 1401 برای روایت داریوش آشوری برگزار شده است.
چهارمین دور از نشستهای گفتگوهای توسعه، به نقد و بررسی آثار داریوش آشوری اختصاص داشت. این نشستها، با حضور داریوش آشوری، علیرضا منافزاده، سجاد فتاحی، سارا مدنیان و مختار نوری چهره اصلی بازخوانی آثار آشوری از پویش فکری توسعه و با دبیری علمی محسن رنانی، در تیرماه و مردادماه 1401 به صورت مجازی برگزار شد.