معرفی شاخص توسعه انسانی:
تأکید شاخص توسعه انسانی (Human Development Index) بر این است که جهت ارزیابی وضعیت توسعه کشورها باید افراد و ظرفیت‌های‌شان در نظر گرفته شود و نه صرفاً رشد اقتصادی. این شاخص سیاست‌های ملّی را ارزیابی می‌کند و به این سؤال پاسخ می‌دهد که چرا دو کشور با درآمد ناخالص ملی سرانه برابر، نتایج توسعه انسانی متفاوتی می‌گیرند.
معرفی کوتاهی از «شاخص توسعه انسانی» و وضعیت آن در ایران را در ویدئوی زیر ببینید:
سازمان محاسبه کننده شاخص توسعه انسانی:
این شاخص با حمایت «برنامه توسعه سازمان ملل متحد» و از طریق اداره گزارش توسعه انسانی منتشر می‌شود.
بهترین و بدترین کشورها در شاخص توسعه انسانی:
پنج کشور برتر از نظر شاخص توسعه انسانی و همچنین از نظر زیرشاخصهای اصلی آن در سال ۲۰۲۰ به شرح جدول زیر است:
پنج کشور دارای بدترین عملکرد از نظر شاخص توسعه انسانی و زیرشاخصهای اصلی آن در سال ۲۰۲۰ نیز به شرح جدول زیر فهرست شده‌اند:
توصیف وضعیت ایران در شاخص توسعه انسانی:
در جدیدترین گزارش شاخص توسعه انسانی در سال ۲۰۲۰، ایران نمره ۰.۷۸۳ را کسب کرده است و در رتبه ۷۰ قرار دارد.
نمودار بالا، وضعیت زیرشاخصهای توسعه انسانی سال ۲۰۲۰ ایران را در مقایسه با نروژ کشور صدرنشین رتبه‌بندی سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد. بیشترین فاصله ایران با نروژ در زمینه درآمد ناخالص ملی سرانه است که ۷۴ درصد شکاف بین ایران و نروژ را منعکس می‌سازد. اما در زمینه امید به زندگی در بدو تولد، دو کشور کمترین فاصله را دارند و شکاف به اندازه ۱۰ درصد است. شکاف در زمینه میانگین سال‌های آموزش و سال‌های مورد انتظار آموزش نیز چندان زیاد نیست و به‌ترتیب برابر با ۲۱ و ۱۹ درصد است.
روند شاخص توسعه انسانی در ایران:
روند تغییر داده‌های مربوط به ایران در نمودار بالا نمایش داده می‌شود. این نمودار نشانگر این است که شاخص توسعه انسانی ایران طی دوره ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹ روندی به‌نسبت با‌ثبات و صعودی با شیب ملایم دارد. اما در انتهای دوره، به‌صورت متناوب و با نرخ‌های اندک دچار افت شده است به‌طوری که مقدار آن از ۰.۷۹۹ واحد در سال ۲۰۱۸ به ۰.۷۹۷ واحد در سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است.
شاخص توسعه انسانی درباره ایران چه می‌گوید؟
بیشتر بخوانید:
